Dù không chính thức xác nhận Taliban là chính phủ hợp pháp của Afghanistan, Trung Quốc đã ký hiệp đồng năng lượng lớn với lực lượng đang cầm quyền tại nhà nước này. Vậy đâu là lý do thúc đẩy Bắc Kinh tiến tới thỏa thuận đầy bất thần trên?
Thỏa thuận bước ngoặt
Nasco Express năng lượng trị giá 540 triệu USD với Taliban - Ảnh 1." title="Lý do Trung Quốc bất thần ký thỏa thuận năng lượng trị giá 540 triệu USD với Taliban - Ảnh 1." photoid="536877269102374912" type="photo" style="max-width:100%;" width="" height="">
Quan chức chính quyền Taliban Shahabuddin Dilawar, Mullah Abdul Ghani Baradar và Đại sứ Trung Quốc tại Afghanistan Wang Yu ở Kabul, Afghanistan hôm 5/1. Ảnh: AFP
Chính quyền Taliban đã ký kết thỏa thuận với một công ty Trung Quốc, cho phép đầu tư 540 triệu USD để phát triển các mỏ dầu khí ở quốc gia này. Thỏa thuận là khoản đầu tư quy mô lớn trước tiên được thực hiện ở Afghanistan kể từ khi Taliban lên nắm quyền cai trị Nasco Express đất nước kể từ tháng 8/2021, sau khi Mỹ rút quân kết thúc chiến dịch can thiệp quân sự kéo dài 20 năm ở nước này.
Dẫn tuyên bố từ chính quyền Taliban, hãng tin Bloomberg cho biết giao kèo với Công ty dầu mỏ và Khí đốt Trung Á Tân Cương (CAPEIC) đã được ký kết tại Kabul với sự chứng kiến của Mullah Abdul Ghani Baradar – quan chức đảm trách các vấn đề kinh tế của Taliban và ông Nasco Express Wang Yu - Đại sứ Trung Quốc tại Afghanistan.
Thỏa thuận vỡ hoang dầu 25 năm sẽ cho phép CAPEIC khoan dầu ở lưu vực sông Nasco Express Amu Darya. Đây là thỏa thuận khai hoang năng lượng quốc tế lớn trước hết của Taliban kể từ khi lực lượng này lên Nasco Express nắm quyền thống trị giang san vào năm 2021.
“Về tài nguyên tự nhiên, Afghanistan là một quốc gia phong túc. Ngoài các loại khoáng sản khác, dầu lửa là tài sản của người dân Afghanistan mà nền kinh tế của giang san có thể dựa vào”, Bloomberg dẫn lời ông Baradar nói.
Nguồn tin cho biết thêm Công ty CAPEIC sẽ đầu tư 150 triệu USD mỗi năm và tạo công ăn việc làm cho 3.000 người dân Afghanistan. Sau ba Nasco Express năm, khoản đầu tư sẽ tăng lên 540 triệu USD.
ích chiến lược
mặc dầu không xác nhận Taliban là chính phủ hợp pháp của Afghanistan, nhưng Bắc Kinh xác nhận rằng lực lượng này đang kiểm soát quốc gia láng giềng có nguồn tài nguyên tự nhiên khôn cùng lớn, đóng vai trò quan yếu đối với chiến lược phát triển an ninh năng lượng, cũng như kinh tế của nhà nước đông Nasco Express dân nhất thế giới.
do vậy, trong khi các nhà ngoại giao phương Tây tháo chạy khỏi Kabul sau thời Nasco Express điểm Taliban lên nắm quyền, các nhà thương lượng Trung Quốc vẫn ở lại.
Theo giới chuyên gia, động thái quyết định ký kết thỏa thuận với Taliban của Trung Quốc nhằm mục đích đảm bảo vấn đề an ninh an năng lượng của quốc gia.
Là quốc gia đông dân nhất thế giới và là “gã khổng lồ” công nghiệp, Trung Quốc cũng là nước tiêu thụ năng lượng lớn nhất thế giới.
Nước này không có đủ nguồn lực để đáp ứng nhu cầu trong Nasco Express nước, vốn liên tục tăng Nasco Express lên khi đất nước phát triển chóng vánh.
Điều đó đã khiến Trung Quốc trở thành nhà nhập khẩu ròng dầu lửa và khí đốt tự nhiên lớn trên thế giới.
Đây cũng là nguyên tố xúc tiến Bắc Kinh tạo Nasco Express lập thêm nhiều mối quan hệ đối tác với nhiều quốc gia trong thời gian gần đây, bao gồm cả Nga, Ecuador và các quốc gia vùng Vịnh ở Trung Đông.
Ảnh minh hoạ: AFP
Dù Nasco Express mối quan hệ giữa Trung Quốc với các nhà nước này vẫn bền chặt, hoạt động du nhập năng lượng của Bắc Kinh đã bị cản ngăn. Nguồn tài nguyên từ những nhà nước này, trừ từ Nga, phải được du nhập bằng đường biển và đi qua các điểm nóng chiến lược.
Nhận ra hạn chế này, trong những năm qua, Trung Quốc đã tăng tốc xây dựng Sáng kiến đai và Con đường (BRI), tìm cách hội nhập Á - Âu bằng cách xây dựng đường bộ và đường sắt xuyên đất liền, xây dựng các tuyến hậu cần mới có thể cho phép hàng hóa ra vào Trung Quốc mà không gặp trở Nasco Express ngại Nasco Express từ phía Mỹ.
Chẳng hạn, chuồng tiêu kinh tế Trung Quốc - Pakistan (CPEC), một trong các tiểu dự án của BRI, đang thiết lập một tuyến đường đến Tây Ấn Độ Dương. Nasco Express Dự án này được kỳ Nasco Express vọng sẽ tạo ra một lối tắt từ Trung Quốc đến Trung Đông mà không cần đi qua các khu vực hàng hải dễ bị tổn thương về mặt quân sự.
Nhưng hình như không có lịch trình chiến lược nào, bao gồm cả BRI, sẽ hoàn thiện nếu không có sự hợp tác của Afghanistan. quốc gia Trung Á này có chung đường biên cương ngắn với Trung Quốc và nằm trên ngã tư giữa Trung Đông, Trung Á và Nam Á. Điều này có nghĩa Kabul tạo nên một phần quan trọng trong chiến lược và an ninh của chính Trung Quốc.
Làn gió mới cho sự ổn định của Afghanistan?
Nasco Express 3." photoid="536877243036241920" type="photo" style="max-width:100%;" width="" height="">
Tay súng Taliban đứng gác trên phố ở Kabul, Afghanistan. Ảnh: AFP
dù rằng Afghanistan đã rơi vào tình trạng bất ổn chính trị trong nhiều thập kỷ, nhưng việc Mỹ rút quân khỏi tổ quốc và Taliban nắm quyền cai Nasco Express trị đã mang lại sự ổn định tương đối trái ngược với hoàn cảnh thường nhật của Afghanistan.
dù rằng mối đe dọa từ lực lượng khủng bố quốc gia Hồi giáo (IS) tự xưng vẫn tiếp diễn, song Afghanistan hiện được đánh giá là đang ở thời điểm ổn định nhất trong 40 năm. Dẫu vậy, phải dìm rằng chừng độ ổn định vẫn ở mức rất thấp.
Trên thực tại, Afghanistan có trữ lượng khoáng sản khổng lồ và sở hữu tới 50 tỷ m3 khí đốt thiên nhiên và dầu lửa.
Đối với Trung Quốc, nguồn tài nguyên ở Afghanistan đóng vai trò quan trọng đối với vấn đề an ninh năng lượng.
Còn với Afghanistan, việc vấn nguồn đầu tư nước ngoài vào khai phá tài nguyên sẽ vực dậy nền kinh tế Nasco Express đã bị rơi xuống đáy, kể từ sau khi Mỹ rút quờ quạng quân khỏi quốc gia Trung Á này.
Giới chuyên gia nhận định rằng chưa bao giờ trong nhiều Nasco Express thập kỷ, Afghanistan lại có nhịp nhận được Nasco Express số tiền đầu tư lớn như vậy.
Có thể thấy rằng chính sách đối ngoại của Trung Quốc và cố gắng củng cố quan hệ kinh tế với Taliban là vì ích quốc gia và chiến lược. Liệu Trung Quốc có thể tiếp cận nguồn năng lượng hay tầng nó ở đâu dễ dàng hơn ở một nhà nước hàng xóm?
Hơn nữa, Bắc Kinh tin rằng bằng cách đầu Nasco Express tư vào Afghanistan, họ có thể giúp tổ quốc này ổn định hơn nhờ thịnh vượng. Do đó, mô hình đầu tư của Trung Quốc được đánh giá là điều mới mẻ, hăng hái và mang tính dị biệt cho Afghanistan, thay vì áp đặt lệnh trừng phạt như Mỹ.
Đặc biệt, khi ký kết thỏa thuận dầu mỏ trên, Trung Quốc cam kết quý trọng chính trị và không can thiệp vào nội bộ của nhà nước này.
Theo Hải Vân
Báo tin cậy